‘De hele dag door schoten er nare beelden door mijn hoofd van wat er allemaal mis kon gaan, zoals dat mijn huis zou ontploffen of dat er een insluiper zou komen. Ik was steeds meer tijd kwijt met het controleren van de gaspitten, deuren en ramen, voordat ik naar buiten durfde te gaan.’

Als je last hebt van dwangklachten, heb je last van terugkerende nare gedachten of beelden (obsessies), die veel spanning en angst opleveren. Je voelt jezelf genoodzaakt om handelingen (compulsies) uit te voeren om gevreesde situaties te voorkomen en de spanning te verlagen. Soms hebben die handelingen een vrij directe relatie met de angstige gedachten (checken of de deur wel echt op slot is als je bang bent voor een inbreker, je handen vaak wassen bij smetvrees) en soms staan de handelingen meer op zichzelf, zoals bij tellen, ordenen of herhalen. Het uitvoeren van dwanghandelingen kan veel tijd kosten en een grote impact op je leven hebben.

Hoewel dwangklachten heel overheersend kunnen zijn, is er met een behandeling veel te bereiken. Download hier de Toolkit-Samen-Belissen-bij-Angst om meer te lezen over dwang en de behandelmogelijkheden die er zijn. Je kunt de informatie ook gebruiken om straks samen met je behandelaar de opties te bespreken en te kiezen voor wat er het beste bij jou past.

Behandeling van dwang

Psycho-educatie
Psycho-educatie houdt in dat je meer informatie krijgt over de dwangstoornis. Je snapt hoe de dwanghandelingen op de korte termijn voor een vermindering van spanning kunnen zorgen, maar hoe ze er op de langere termijn de dwangklachten juist in stand houden.

Exposure met responspreventie
Een belangrijk onderdeel van de behandeling van dwangklachten is exposure met responspreventie. Je stelt jezelf bloot aan angst/dwangopwekkende situaties (exposure) zonder je dwanghandelingen uit te voren (responspreventie). Hierdoor kun je ervaren dat hetgene waar je bang voor bent niet zal gebeuren, waardoor je de moed krijgt om dwanghandelingen achterwege te laten.

Cognitieve therapie
Bij cognitieve therapie onderzoek je welke denkpatronen een rol spelen bij je dwangklachten en leer je deze bijstellen. Bij dwang is bijvoorbeeld vaak sprake van het overschatten van de kans op gevaar.

Daarnaast kunnen bij de aanpak van dwang behandeltechnieken worden ingezet uit nieuwe behandelmethodes voor dwang, zoals de Inference Based Approach, waarin je leert je op je zintuiglijke waarneming in de realiteit te baseren en niet op angstige gedachten over hoe iets mis zou kunnen gaan.